Oost Turkije reisverhaal

Reisverhaal Oost-Turkije

10 september tot 1 oktober 2011


Dag 1: zaterdag 10 september: Vertrek Amsterdam - Aankomst Ankara

Onze vlucht naar München vertrekt al om 7u 's morgens, lekker vroeg en dus wil dat ook zeggen dat we al om half vijf op Schiphol moeten zijn. Om 3u45 staan we al in de rij aan balie 8. Hoewel rij? Wij zijn de eersten, er is verder nog geen kat te zien. Gisteren heb ik al online ingecheckt, gelukkig, want als de balie om 4u45 open gaat, staan er mensen in de rij die nog geen instapkaart hebben. Die moeten terug lopen, even verder staan er een aantal incheckautomaten waar je zelf moet inchecken en je instapkaart printen. Het grondpersoneel aan de balies checken geen personen meer in, alleen nog bagage. Dus eens je de instapkaart in handen hebt, kan je de bagage laten inchecken en dan kan je door de controle.

Om 7u zou het vliegtuig naar München vertrekken maar we zijn net ingestapt of de piloot meldt ons dat we 20 minuten moeten wachten doordat er in München een dikke mist hangt. Die 20 minuten worden er uiteindelijk 35 en om 7u35 stijgen we dan toch op. Later krijgen we de mededeling dat we terug een 25-tal minuten geduld moeten uitoefenen want de mist blijft hardnekkig boven de stad hangen. Bij de landing moeten we echt door een dikke soep vliegen waarbij je geen hand voor ogen ziet en we staan op de grond voor we het besef hebben. Een leek vraagt zich af hoe die piloten het toch doen?

Daarna hebben we nog even tijd en om 11u25 vertrekt onze vlucht naar Ankara. De mist is intussen opgetrokken en er is een stralend blauwe hemel met veel zon, een heel verschil met het miezerige weer van bij ons.

Op het vliegtuig krijgen we een minuscuul schoteltje pasta met een soort gesmolten kaas en een broodje met daarbij een rode wijn en nadien nog eentje en zo gaat de tijd snel voorbij. En daar rouwen we niet om want aangezien we deze nacht niet geslapen hebben door het ultra vroege vertrekuur begint de vermoeidheid nu toch wel toe te slaan.

Stipt op tijd (15u15 plaatselijke tijd, 1 uur later dan bij ons) landen we in Esenboga Ankara waar alles heel vlotjes verloopt, visum kopen voor 15 euro, door de paspoortcontrole, bagage ophalen, geld wisselen.

Onze reisbegeleider en de plaatselijke gids staan ons op te wachten als we de luchthaven buiten lopen. Het busje dat we tijdens deze rondreis gaan gebruiken is vrij krap, de bagage kan niet allemaal in de bagageruimte onder in de bus en dus moet ook de achterste bank volgestouwd worden met bagage. Er is ook weinig beenruimte maar we reizen nu eenmaal met Koningaap en niet met Boer en Wendel dus ja.

Rond 17u komen we aan in Hotel Mithat in de wijk Ulus waar we een tamelijk grote kamer hebben met een kleine badkamer. We hebben wel airco en het is er proper dus dat is ook al heel wat.

Op straat kopen we water en om 19u staan we aan de receptie om met de groep te gaan eten. Voor de eerste avond kan dit wel voor ons maar verder zullen we ons eigen gangetje wel gaan, veronderstel ik. We willen niet elke avond aan een grote, lange groepstafel zitten. We rijden met de bus naar Restaurant Urfa waar we een soort meze krijgen als voorgerecht en een iskender kebab. Het eten is niet lekker en de 6 mensen aan onze tafel laten het grotendeels staan. Er is water, geen bier en zo wil ook niemand nog een frisdrank als ze het komen vragen hetgeen boosheid opwekt bij de obers die de schaal met blikjes frisdrank dan maar terug in de ijskast zetten.

We belanden vrij vroeg in bed en zijn hondsmoe.


Dag 2: zondag 11 september: vrije dag Ankara

We hebben geslapen als een blok en rond 9u gaan we ontbijten. Het ontbijt is uitgebreid en lekker met brood, geiten- of schapenkaas, smeerkaas, jam, honing, choco, tomaat, olijven, komkommer, worst, gekookt ei en boter en daarbij krijgen we nog lekkere koffie. Wat we nog niet beseffen is dat we dit soort ontbijt elke dag gaan krijgen tijdens deze reis en op de duur gaat dit vervelen. Trouwens, olijven smaken als aperitiefhapje, zoals wij deze eten, heel wat beter dan om 6u30 's morgens. Maar goed, er is ontbijt en er is koffie dus we gaan niet klagen.

Daarna gaan we te voet op pad. Een deel van de groep doet een stadstour per bus maar daar doen we niet meer aan mee, door onze ervaring weten we dat die nooit geslaagd zijn en dus laten we deze voor wat het is.

We lopen naar de citadel via het Hisar park. De citadel ligt op een hoge heuvel en het is flink klimmen maar daar hebben we een weids uitzicht over de omgeving en de stad. Binnen de oude stadsmuren leven nog lokale mensen in traditionele oude Turkse huizen waarvan er heel wat er nogal vervallen uitzien. Er zitten een paar vrouwen aan de kant die juwelen, gehaakte tassen en andere prullaria aan de man proberen te brengen.

Als we Restaurant Asmali Konah passeren, zien we een bordje "large beer 5TL" Het is op dat ogenblik 11 uur maar we kunnen geen weerstand bieden, het is trouwens heel warm weer en dan smaakt zo een biertje wel, hoewel bier(tje), het gaat hier om een halve liter.

Daarna lopen we verder naar het mausoleum van Atatürk, met de Lonely Planet in de hand vragen we aan een man de weg en hij wijst ons het mausoleum aan dat we van op dit punt goed kunnen zien liggen in de verte aan de andere kant van de stad. We willen geen taxi nemen omdat we niet te vroeg terug in het hotel willen zijn. Dus we gaan lopen, en lopen.... en lopen....Overal moet je goed uitkijken voor putten en andere obstakels in of op het voetpad. We lopen in de aangeduide richting naar het mausoleum dat we na een tijdje niet meer kunnen zien omdat we terug gedaald zijn op stadsniveau. We vragen een aantal keren de weg, zelfs aan een politieagent (waarbij we na een tijd merken dat hij ons de verkeerde richting uitstuurde) Uiteindelijk komen we dan toch bij het mausoleum maar daar mag mijn cameratas niet mee naar binnen omdat deze te groot is, ja wat wil je, een camera en twee extra lenzen. De camera zelf en de lenzen mogen wel mee naar binnen maar niet de tas dus camera rond de nek hangen en een lens in de broekzak. Voor Freddy's cameratasje is er geen probleem. Ik krijg een nummer en na het bezoek mag ik de tas terug gaan ophalen. Dit geldt voor iedereen, rugzakken of grote handtassen moeten afgegeven worden. Ik weet niet wat je in het mausoleum zou kunnen meenemen? Misschien zijn ze bang voor bomaanslagen?

Het mausoleum is imposant met veel marmer en herinneringen aan Atatürk die toch heel wat betekent voor het Turkse volk. Het is zondag en er zijn heel wat Turkse mensen die Atatürk blijkbaar nog altijd in ere houden.

We gaan ook kijken naar de tombe waar Atatürk ligt. Overal in het mausoleum, ook hier mag je ongehinderd foto's maken. Op zeker moment komt een familie met een jongetje dat zijn besnijdenis viert foto's maken met op de achtergrond de tombe. Voor een jongetje en zijn familie is dit een speciale gebeurtenis in hun leven. Het jongetje is gekleed in feestkledij met cape, mijter en staf. Over zijn schouder hangt een lint met gouddraad met daarop het woord "massala" geborduurd, het betekent "wat Allah heeft gewild"

Na dit bezoek lopen we weer richting hotel en komen tot de conclusie dat we in feite een flink eind omgelopen hebben. Het kon echt een heel stuk korter maar in een megastad als Ankara is oriëntatie niet zo gemakkelijk mede doordat het stadsplannetje dat we hebben uit de Lonely Planet niet zo uitgebreid is.

Het eerdere plan om naar het Gençlik Park te lopen, laten we voor wat het is. Het park is fameus wegens een groot meer dat nog aangelegd is door Atatürk en het lunapark waarbij het reuzenrad en andere attracties die 's avonds mooi verlicht zijn. We hebben er genoeg van en lopen terug naar het hotel waar we een mail gaan versturen naar het thuisfront. Het duurt een tijdje eer we kunnen inloggen in onze Hotmail account dat we enkel gebruiken op reis. We halen de balieverantwoordelijke erbij en het probleem blijkt de i te zijn. In het Turks heb je een gewone i met een puntje op zoals wij die kennen en een i zonder puntje. Er is een verschil in schrijfwijze en in uitspraak. De i zonder puntje staat op het toetsenbord op de plaats van onze i en de i met puntje die wij gebruiken staat gans aan de rechterkant van het klavier. De balieverantwoordelijke snapt duidelijk niets van mijn uitleg. Weet hij veel dat wij die i zonder puntje niet kennen.

We gaan al vroeg op pad naar een restaurant en nemen een taxi naar de Sakanya Caddesi Birahanelere Gidecek, een uitgaansbuurt vol cafés met terrassen. Die terrassen zitten vol, niet met toeristen maar met Turken die daar grote glazen met halve liters bier zitten te drinken. Turken lusten dus ook graag bier en zeker Raki, je kan het enkel niet krijgen in veel restaurants.

We gaan eten in Kumsal Lokantasi op het dakterras. Op onze vraag of ze bier hebben, antwoorden ze eerst ontkennend. Er is echter een misverstand want ze denken dat we enkel bier willen drinken en niet gaan eten. uiteindelijk is er één ober die snapt wat we willen want de rest spreekt geen Engels, alleen Turks en ook de menukaart is alleen in het Turks. We nemen sis kebab en het is heerlijk, lekker gegrild vlees met rijst, tomaat, groene peper, een paar frieten en brood, heel wat anders dan de troep die we gisteren voorgeschoteld kregen. De prijs (met het bier) ligt ook hoger dan gisteren maar een mens mag al eens wat hebben. Bij de slijterij kopen we nog twee halve liters Efes en we nemen een taxi terug naar het hotel waar we het bier opdrinken, dagboek invullen, rugzakken klaar zetten voor het vertrek morgen en we kruipen terug vroeg in bed.


Dag 3: maandag 12 september: Ankara - Hattusas - Yazilikaya - Amasya

We vertrekken om 7u30, wat het vertrekuur zou worden voor alle verdere reisdagen gedurende deze trip. Onderweg zien we een fascinerend landschap met veel bergen en op sommige momenten doen de roodgekleurde rotsen ons denken aan het landschap van de Grand Canyon, kleinschaliger maar toch heel mooi. Alles is verdord, er is geen groen en we zien veel velden die afgebrand zijn, waarschijnlijk in functie van een latere oogst. Op zeker moment zien we grote, witte zoutvlekken op de rotsen.

Na een koffiestop komen we aan in Hattuşa dat vroeger de hoofdstad was van het rijk van de Hittieten. De bus dropt ons bij een verkeerd punt waardoor we een heel eind moeten lopen door distels en andere stekelige gewassen eer we de tunnel, de vroegere toegangspoort, bereiken. Als we daar aankomen, is er ook een groep van Djoser, die daar gewoon zijn gekomen met de bus. Om de geschiedenis van Hattuşa te begrijpen, moet je heel wat fantasie hebben. Het enige dat we zien, zijn ruïnes en stenen uit lang vervlogen tijden en het is moeilijk om ons een beeld te vormen van hoe het vroeger zou geweest zijn. Het is ondertussen bijna twee uur in de namiddag en iedereen heeft honger, dus rijden we eerst naar het restaurant voor de lunch dat in buffetvorm is. Uit vroegere ervaring willen wij geen buffet eten maar het is mogelijk om een rundskebab te eten wat we dan ook doen.

Na de lunch gaan we Yazilikaya bezoeken, het religieuze centrum met een paar mooie rotstekeningen. Eentje ervan is uitzonderlijk goed bewaard gebleven dus we twijfelen eraan of die wel echt zo heel oud is, zeker als je deze vergelijkt met de staat waarin de andere tekeningen zich bevinden. Een andere reden van onze twijfel is het feit dat, aan de ingang, een mannetje zit die tekeningen graveert in kleine stukjes rots die hij verkoopt aan de toeristen als souvenir.

Dan rijden we verder naar Amasya en onderweg krijgt onze chauffeur nog een boete van 290 TL van de verkeerspolitie omdat zijn tachograaf niet in orde is.

Na een plasstop en een voor ons gevoel nutteloze theestop komen we uiteindelijk om 19u30 aan in Hotel Maden in Amasya waar we de rugzakken op de kamer droppen, de brug over de rivier overlopen en het eerste restaurant dat we tegen komen binnen stappen. Het is het Şehir Kulübü dat vermeld staat in de Lonely Planet. In het restaurant staan 6 grote TV schermen waarop een voetbalmatch te zien is tussen 2 Turkse ploegen. Het restaurant zit aardig vol met lokale mensen en die kijken meer naar de match dan naar hun eten. Tijdens de match wordt er 1 goal gemaakt en daarvoor wordt luid geapplaudisseerd.

We drinken een raki en nemen daarna een mix grill die heel lekker is. Na het eten lopen we nog een eindje de straat van het hotel langs waardoor het nog laat wordt eer we in ons bed belanden maar dat is niet zo erg want we hebben morgen een vrije dag.


Dag 4: dinsdag 13 september: Amasya, vrije dag

We nemen een taxi naar de citadel die dateert uit de Pontische geschiedenis. De citadel wordt echter gerestaureerd en langs de ene kant is dat een beetje jammer want de authenticiteit gaat voor een stuk verloren. Het ligt hoog op een heuvel boven de stad en van hieruit hebben we een fantastisch en spectaculair uitzicht over de stad zelf en de verre omgeving. Op een plateau onderaan het fort staat een Russisch kanon dat elke avond gedurende de ramadan gebruikt wordt om het einde van de vasten aan te kondigen. Na een uurtje lopen we terug de weg naar beneden en we hebben er al spijt van dat we de taxi niet hebben laten wachten. Maar gelukkig komt er na een tijdje een lege taxi naar boven. De chauffeur claxonneert en we zien dat het dezelfde chauffeur is die ons naar boven gebracht heeft. We maken dankbaar gebruik van het aanbod want achteraf beseffen we dat het een heel eind lopen zou geweest zijn. We laten de taxi stoppen aan het centrale plein waar een mooi en groot standbeeld staat ter ere van Atatürk en we lopen een eind de rivier langs.

Amasya is een leuk stadje dat in twee gedeeld wordt door de rivier. Langs de noordzijde zijn de Ottomaanse huizen, de Pontische graven en de citadel. Aan de zuidzijde zien we het nieuwere en moderne Turkije waar ook de merkwinkels hun intrede beginnen doen.

We rusten een tijdje uit op een bankje en gaan daarna de Pontische tombes bezoeken. We passeren de oude Ottomaanse huizen en lopen naar het ticketbureau waar we 3 TL betalen. Om de graven te zien, moet je over de rotsen klimmen, soms lopen langs een kleine afgrond en je moet toch wel goed uit je doppen kijken waar je de voeten neerzet. De graven zijn uitgehakt in de rotsen maar verder zijn ze leeg en valt er niets te zien. Het is in feite het bezoek niet waard en dus lopen we terug naar beneden en regelen een taxi naar de Mirror Cave, een belangrijke tombe die 4 km uit het dorp ligt. We snappen niet echt wat er nu zo speciaal is aan deze spiegelgrot maar we kunnen toch zeggen dat we ze gezien hebben.

Terug in het stadje gaan we nog het Ozel Şehzadeler Museum bezoeken waar we een paar plastiek slofjes over onze schoenen moeten aantrekken om het parket te beschermen. Er speelt een filmpje maar dit is enkel in het Turks dus daar snappen we al niets van.

Na het bezoek gaan we een Efes drinken op een terras aan de rivier waar het rustig zitten is, ja, dit is vakantie. In de late namiddag gaan we naar de kamer, douchen en verder relaxen.

We zijn nu 3 dagen in Turkije en het valt ons op dat niemand naar de moskee loopt als de oproep klinkt voor het gebed. Iedereen doet gewoon voort met wat hij bezig is, ook al is dat niets op dat ogenblik. Enkel oudere vrouwen dragen nog een hoofddoek, de meeste Turkse vrouwen dragen gewone Westerse kledij, jongere meisjes zelfs spannende jeans en topjes, zij lopen hand in hand met hun vriend. Boerka's zijn hier verboden en vrouwen die werken voor de staat en op openbare diensten mogen zelfs geen hoofddoek dragen. Soms vraag ik me af waarom al die heisa over al die dingen in ons Belgenland?

's Avonds gaan we terug in hetzelfde restaurant eten als gisteren. Het is er heel wat kalmer maar het is dan ook vroeg want we willen bij donker nog wat foto's maken van de verlichte tombes. We zijn niet de enigen met dat idee want we treffen er een aantal van de groepsleden.


Dag5: woensdag 14 september: Amasya - Trabzon

We vertrekken terug om half acht en rijden een flink stuk door tot we rond half elf een koffiestop hebben in een lokanta. De weg is tot nu toe heel goed maar na een tijdje slaan we een smallere weg in en rijden door een ruig berglandschap. We moeten de bergen over naar het Zwarte Zeegebied en dus gaat het steil naar boven waarbij we spectaculaire vergezichten krijgen. Nadien moeten we uiteraard ook weer dalen naar zeeniveau en vanuit de hoogte zien we de Zwarte Zee al liggen. In het plaatsje Ordü komen we aan de Zwarte Zee en van daaruit volgen we de kustlijn. De weg is goed en we schieten dus aardig op. In een visrestaurant nemen we de lunch waarbij we op een terras zitten gelegen op een ponton op zee.

Daarna vervolgen we onze weg en op zeker moment zien we 4 koeien die grazen op het midden van een rotonde. Het verkeer raast langs hen heen maar die koeien zijn het blijkbaar gewoon. Is dit een manier om gemeentepersoneel uit te sparen?

We zien Trabzon al liggen vanuit de verte want het is een vrij grote stad met een belangrijke haven. We komen rond 18u aan in Hotel Nazar, proper en mooi en we zijn verwonderd dat we al zulke goede hotels hadden tot nu toe.

's Avonds komen we uit onze kamer, lopen naar de lift en komen Willem en Simmie tegen waarna we gezamenlijk gaan eten in Ezgi Restaurant. De zeebaars daar is erg lekker en het wordt nog een gezellige avond.


Dag 6: donderdag 15 september: Trabzon, vrije dag

Ook al hebben we een vrije dag, we komen toch om 8u uit bed, gaan ontbijten en gaan op pad. We nemen een taxi naar het Aya Sofya Museum dat gebouwd werd in de late Byzantijnse periode. Het is een verkleinde uitgave van de Aya Sofya in Istanbul. In de jaren '60 werd het gebouw volledig gerestaureerd en binnenin zien we schitterende fresco's waarvan sommige zelfs heel goed bewaard gebleven zijn.

We lopen terug naar het centrum want het museum is slechts een goeie drie kilometer van Atatürk Alani, de zone waar ons hotel ligt. Onderweg zien we de vismarkt. De vis komt wel vers uit de zee hier maar wordt niet bewaard in het ijs dus we vragen ons af hoelang die versheid hier aanhoudt. Zo komen we in het Bazaar District terecht met zijn ontelbare stalletjes met groenten en fruit waarvan de verkopers geweldig vriendelijk zijn en vragen om een foto van hen te maken. Achteraf zijn ze dolblij wanneer ze zichzelf kunnen bewonderen op het kleine schermpje van mijn fototoestel.

We komen in de Kahramanmaras Caddessi terecht, dé winkelstraat van Trabzon met allerhande winkels, ook de echte en duurdere merkwinkels, eethuizen en ontelbare banken en ATM's. We veronderstellen dat het vandaag in Turkije betaaldag is want aan elke ATM (en dat zijn er echt tientallen in deze straat) staan de mensen rijen dik aan te schuiven, soms zien we wel 10 à 20 mensen staan aan één ATM. We zijn alvast blij dat wij deze middag een bank binnen gestapt zijn om geld te wisselen, daar stond op dat ogenblik immers niemand.

In het postkantoor kopen we postzegels voor de kaarten die we al gekocht hebben bij het Aya Sofia museum en daarna gaan we op zoek naar een café of restaurant waar ze bier verkopen. Dit is niet zo evident en blijkbaar moeilijk te vinden. Op het centrale plein waar een prachtig standbeeld staat van Atatürk zien we een reclamebord van Efes. We gaan er kijken en zien een duistere, gore gang. Terwijl we staan te twijfelen of we hier wel naar binnen zullen gaan, komt de eigenaar naar buiten gelopen, vraagt of we bier willen drinken en op ons bevestigend antwoord maakt hij een gebaar om naar binnen te gaan. We komen in een gezellig café terecht waar een paar Turken gemoedelijk bij elkaar zitten, praten, de krant lezen en een biertje drinken. We hebben het idee dat het bier drinken hier toch niet echt ingeburgerd is en dus wordt weg gestoken want het café is niet echt zichtbaar van op de straat.

Daarna gaan we aan de andere kant van het plein een Döner Kebab van kip eten, eentje zoals wij die kennen maar dan zonder de looksaus, ook de tomaten en sla halen we van het broodje want op reis eten we nooit rauwe groenten aangezien deze over het algemeen gespoeld worden in het leidingwater. Met elk een cola erbij betalen we 10 TL en het wordt dus een spotgoedkope lunch.

In het hotel schrijven we onze postkaarten en we lopen terug naar het postkantoor waar het razend druk is. De man achter de balie stempelt onze kaarten niet af waar we bij staan. Op onze vorige reizen bleven we altijd kijken tijdens het afstempelen waardoor men de postzegels er achteraf niet meer kon afweken dus wordt het deze keer afwachten en hopen dat ze aankomen. We willen ze echter toch hier bussen omdat hier een vliegveld is en ze dus ook vlugger ter bestemming zullen zijn.

In de winkelstraat is het een drukte van jewelste dus lopen we naar beneden naar de zee toe waar het een echte oase is van rust. Er is geen strand, wel een wandelpad en dat volgen we een eind naar het Reis in Yeri restaurant. Het ligt aan een kleine inham van de zee en daar rond staan terrassen waar je iets kan drinken, een bootje huren en relaxen ver weg van alle drukte en verkeer in de stad.

Op weg terug naar het hotel gaan we een internet café binnen en daar moeten we maar liefst 1 TL betalen, ja, elektriciteit en internet is hier wel degelijk een pak goedkoper dan bij ons.

Na een uitgebreide douche lopen we de straat in op zoek naar een restaurant. In eerste instantie willen we naar het plein lopen maar dan denken we eraan dat er naast het restaurant waar we gisteren aten een restaurant was met een dakterras. Dus lopen we daarheen, het is  het Biravoo Fiçi Bira restaurant en we nemen er schapenvlees op de hete plaat (saç kavurma), een licht pikant gerecht en het is het lekkerste gerecht dat we tot nu toe op deze reis gegeten hebben.


Dag 7: vrijdag 19 september: Trabzon - Sumela klooster - Erzurum

Wekdienst om 6u en om 6u25 staan we al in de ontbijtzaal die nog donker is en waar niets of niemand te zien of te horen valt. We gaan aan een tafeltje zitten en wachten. Tien minuten later komt er een man binnen met een zak brood. Druppelsgewijze komen ook de andere groepsleden binnen en rond 7u kunnen we dan toch beginnen met het ontbijt en de koffie met als resultaat dat de bus niet om 7u30 maar om 8u vertrekt.

Na 46 km rijden, bezoeken we het Sumela klooster, spectaculair tegen een steile bergwand gelegen, 300 meter boven de vallei. We gaan met een dolmus busje naar boven en vandaar moeten we nog een 20-tal minuten over een steil rotspad lopen om het klooster te bereiken.  De fresco's binnenin het klooster zijn werkelijk fantastisch. Zij stellen Bijbelse scènes voor en scènes die de geschiedenis van Jezus en de maagd Maria voorstellen. Sommigen zijn zwaar beschadigd door toeristen en vandalen maar anderen zijn daarentegen heel goed bewaard gebleven. Er staat nu een bewaker en het is ook verboden om te fotograferen met flash. Aan de ingang van het klooster is het Su Kemeri aquaduct dat eveneens tegen de bergwand is aangebouwd.

Daarna rijden we verder richting Erzurum, de weg leidt omhoog naar de Zigana-pas op 2030 meter hoogte en het landschap is prachtig met ruige rotsformaties. Alles is verdord en op zeker moment komen we boven de boomgrens en zien we alleen maar kale rotsen. In een klein dorpje stoppen we voor de lunch. De reisbegeleider regelt iets voor een döner kebab maar wij weten op dat moment al dat de gevraagde prijs veel te hoog is en dus lopen we samen met Willem en Simmie het hoekje om en gaan in een andere lokante net dezelfde döner kebab eten. Het wordt een aanwijzen van hetgeen we willen met het woordje ekmek wat brood betekent want hier spreken ze geen woord Engels. We betalen 7 TL met een cola erbij, meer dan de helft minder van hetgeen de groep moet betalen in de andere lokanta.

Na de lunch rijden we verder en passeren in het dorp Bayburt met zijn imposante citadel. We rijden nog een bergpas over van 2370 meter en arriveren in Erzurum, gelegen op 1900 meter hoogte. Erzurum is een tamelijk grote en moderne stad met veel industriegebied eromheen. Waar industrie is, is ook welvaart en dat is goed te zien. We dachten dat we in een achtergebleven gebied zouden terecht komen maar niets is minder waar.

We logeren in het Kral Hotel op loopafstand van de Cumhuriyet Caddessi, de belangrijkste straat van de stad met diverse eethuizen, theegelegenheden, winkels en banken.

Onze kamer bestaat uit 2 gedeeltes, een eerste met een bureau, ijskast en een eenpersoonsbed, dan is er een tussendeur en het tweede gedeelte bevat zithoek, TV en een dubbel bed. Er is uiteraard ook een badkamer met WC, wasbak en bad.

We gaan met Willem en Simmie eten in het Güzelyurt Restaurant dat in de Lonely Planet vermeld staat als een restaurant met een iets hogere prijsklasse. Ja wat wil je dan ook, de obers schuiven je stoel onder tafel en als je glas water leeg is, wordt het onmiddellijk bijgevuld. De rekening is gigantisch maar het eten (bof stroganoff zoals vermeld op de menukaart) is dan ook super lekker en maakt alles weer goed.


Dag 8: zaterdag 17 september: Erzurum, vrije dag

Vrije dag maar toch om 8u uit bed, gevolgd door een ontbijt en daarna te voet op pad aangezien alle bezienswaardigheden op loopafstand liggen.

Ons hotel ligt direct aan het plein waar de Yakutiye Medrese ligt waar van de 2 originele minaretten maar eentje meer overblijft. De vroegere Koranschool is nu een museum maar we kunnen deze niet bezoeken want de deur blijft potdicht. Naast de Koranschool ligt de Lala Mustafa Paşa Camii, een moskee dus weer schoenen uit, voor mijzelf een hoofddoek op en zo kunnen we de moskee in.

Erzurum is een stad van oud en modern waarbij het oude stilaan verdwijnt om plaats te maken voor nieuwe tijden en tradities. Je ziet hier alles door elkaar, de jeugd met hun moderne kledij en kapsels, vrouwen met hoofddoeken maar ook vrouwen waarvan enkel de ogen nog zichtbaar zijn door de alles bedekkende chadors.

De Caferiye Camii is dicht en dus lopen we verder de Cumhuriyet Caddessi af naar de Ulu Camii, de grote moskee. Binnen in de moskee zit een man die naar Mekka geweest is en tientallen mannen staan in de rij om deze man te spreken. Een goede moslim moet één keer in zijn leven naar Mekka gaan als zijn levensomstandigheden dit toelaten en blijkbaar wil iedereen daarover meer inlichtingen krijgen van deze man. De moskee is groot maar een moskee is en blijft een moskee en verder valt er dan ook niet veel te zien.

Spijtig genoeg staat de çifte Minareli Medrese in de steigers. De Koranschool met de 2 minaretten en daterend uit de jaren 1200 is dringend aan restauratie toe. We kunnen er ook niet naar binnen en dus lopen we naar de achterzijde waar een terrasje is en we koffie kunnen drinken. Even verder is de üc Kümbetler, de drie tombes waar we een geschikt plekje proberen te zoeken om de drie tombes op één foto te krijgen. Dit lukt wel na een tijdje en daarna lopen we de straat over op weg naar de citadel waarbij we door het park VE Bahçeler Müdürlügü komen waar een paar bankjes staan maar verder niets voorstelt.

Binnen in de citadel is een klokkentoren die je kan beklimmen langs een nauwe trap en van boven heb je een geweldig uitzicht over de omgeving.

In Erzurum Evleri ( de Top choice uit de LP) willen we iets drinken maar nadat we daar een half uur zitten zonder dat men ons iets vraagt, lopen we terug naar het plein waar we een uithangbord zien van een Efes Café. We lopen de trap naar beneden (ja, ook hier wordt het bier drinken verstopt) en komen in een duistere ruimte vol rook terecht want bijna overal in Turkije mag je roken in cafés en restaurants. Er zitten heel wat jongeren aan het bier plus één oudere man die blijkbaar zijn geloof afgezworen heeft.

Daarna lopen we terug naar het hotel. Er is heel wat te zien in Erzurum maar alles ligt zodanig dicht bij elkaar waardoor je niet zoveel tijd spendeert om het rondje te maken.

In de namiddag gaan we naar Tutku Bowling en Café dat vanaf het plein goed te zien is door de reclame en het bijhorende takterras. Het is even zoeken naar de ingang want daarvoor moeten we in het winkelcentrum op de begane grond de lift nemen naar de 5e verdieping. Er zijn 4 bowlingbanen die op dat ogenblik niet gebruikt worden en het is heerlijk zitten op het dakterras met zicht op het plein met de moskee en de medrese. Spijtig genoeg hebben ze er geen bier, alleen koffie, thee en frisdranken.

Als tijdverdrijf gaan we naar een internet café, in een winkel kopen we cola, Turks fruit en chocolade en lopen terug naar het hotel waar we een biertje op de kamer laten brengen. Het is het duurste biertje tot nu toe, 8 TL voor een halve liter maar het kost nog altijd minder dan bij ons in België.

In de buurt van het hotel zijn niet zoveel restaurants en we willen ook niet terug gaan naar Erzurum Evleri waar we deze middag zo lang moesten wachten, dus beslissen we om nogmaals naar het dure Güzelyurt te gaan. Bij het afrekenen vragen we ons af waarom we bijna evenveel moeten betalen als gisteren terwijl we een bier minder gedronken hebben. Ik ga  naar de balie om de rekening terug te vragen en nogmaals te controleren. De items kloppen maar de som is met maar liefst 10 TL verschil. In hun voordeel uiteraard, ik krijg de 10 TL terug met veel excuses en verontschuldigingen.


Dag 9: zondag 18 september: Erzurum - Yusufeli


Vanuit Erzurum voert de weg ons richting Georgië met spectaculaire landschappen en kale rotsen in verschillende kleuren en tinten. Een deel van de route volgt de snelstromende Çoruh rivier. In vroegere tijden was deze regio het hart van het koninkrijk Georgië en daarvan zien we nu nog de overblijfselen van middeleeuwse orthodox christelijke kloosters en kerken. Eerst bezoeken we het Haho kerkje in Bagbaşi. Daarvoor moeten we eerst de sleutelbewaarder ophalen want hij is de enige die de deur kan openen. Oorspronkelijk was het een klooster en werd het ook gebruikt als kerk. Momenteel doet het gebouw dienst als moskee.                     

In Öşkvank bezoeken we de ruïnes van een gigantische kathedraal, heel vervallen maar fotogeniek door de ingestorte dakdelen en gescheurde muren. Buiten op de muren zien we diverse fresco's maar het is hoofdzakelijk het gebouw zelf dat onze aandacht trekt.

Weerom rijden we door een fantastisch en oogverblindend landschap, de weg slingert zich tussen metershoge ruwe  bergwanden. We zien het immens grote, blauwgroen gekleurde Tortum stuwmeer, gelegen tussen hoge kale bergen. Aan de noordzijde van het meer bezoeken we de 48 m hoge Tortum waterval waar we omheen kunnen lopen zodat je hem langs alle kanten kunt aanschouwen. We nemen er de lunch in een klein eetstalletje en kiezen voor de  köfte izgara. Hierna is het maar een klein eind rijden meer naar Yusufeli, een klein dorpje langs de Çoruh rivier. Ons hotel is de Greenpeace Camping met kampeerplaatsen, boomhutten voor budgetreizigers en minikamers voor ons.

De badkamer is weer zo ingericht dat alles nat is bij het nemen van een douche maar het is maar voor één nacht. Er is wel een terras langs de rivieroever en daar zitten we al vlug met een biertje. We lopen ook nog eens naar het dorpje, dat een 700 à 800 m van het hotel ligt maar daar is niet zo heel veel te zien. 's Avonds eten we in het hotel, voor het avondmaal kunnen we kiezen tussen kip en vis en dat moet besteld worden bij aankomst zodat de eigenaar de nodige ingrediënten kan aankopen in het dorp. Het eten is lekker, eerst een groentesoepje en daarna gegrilde kip met rijst, brood en salade.


Dag 10: maandag 19 september: Yusufeli - Kars

Vandaag wacht ons een niet zo lange rit, eerst rijden we terug tussen de hoge rotswanden maar naarmate we meer naar het oosten rijden, hoe meer het landschap begint te veranderen.

Het wordt vlakker en we zien kilometers ver uitgestrekte dorre vlaktes waar kuddes runderen zoeken naar het laatste sprietje groen. Grillige riviertjes doorkruisen het landschap en we zien ver weg een tent van nomaden en hun kudde die ietwat verderop staat te grazen. We stoppen in een klein dorpje en zien al een serieuze verandering wat de bevolking betreft. Het moderne is weg en hier zien we het ietwat authentiekere Turkije. Mannen zitten aan tafeltjes buiten aan de theehuizen, drinken thee en slaan een babbeltje. Vrouwen zie we hier bijna niet en als we ze zien, hebben ze toch een hoofddoek om, behalve de schoolmeisjes, die je herkent aan hun schooluniform en de plastiek zak waarin ze hun schoolboeken opbergen. Ook hier worden we aangesproken door oudere mannen die vroeger in België, Frankrijk of Duitsland gewerkt hebben en daarna terug gekeerd zijn naar hun land, zij praten heel goed Duits of Frans. Dit hebben we op andere plaatsen ook al meegemaakt. Op een andere stop vertelde een man ons dat hij vele jaren in Duitsland gewerkt heeft, na zijn pensioen teruggekeerd is naar Turkije en dat hij hier nu 2 huizen heeft, eentje in Bursa en eentje in dit dorpje. In de wintermaanden verblijft hij in Bursa want dan is het hier te koud en in de zomermaanden verblijft hij hier want dan is het in Bursa te warm.

Er vindt in dit dorpje een soort dierenmarkt plaats, een auto zit vol levende kippen, midden op straat lopen een stel ganzen met de eigenaar er achteraan. In de straat staan koeien en schapen.

Maar toch zijn de mensen hier ook modern want de ATM's zijn alom vertegenwoordigd. Je kan deze reis beginnen zonder één cent op zak, overal kan je bijtanken, zelfs in een kleine plaats zoals hier en in Yusufeli gisteren.

We rijden weer verder en zien kleine afgelegen dorpjes in het uitgestrekte dorre landschap. De typerende huizen, gemaakt van rotsblokken met een dak van aarde, zijn voorzien op de harde winters hier. Overal zien we grote hopen met gedroogde koeienvlaaien die ze in de winter gebruiken als brandstof. Rond 14u komen we aan in Kars in hotel Güngören waarvan de kamers nog niet klaar zijn. Dus gaan we eerst met Willem & Simmie een taxi regelen voor een excursie naar Ani morgen. Met wat Engels en een paar woorden Turks uit mijn woordenboekje (dit is van onschatbare waarde op deze reis want heel weinig mensen spreken Engels) lukt het ons een taxi te regelen voor 100 TL voor ons vier. Daarna gaan we een Adana Kebab eten en met een cola erbij betalen we amper 17 TL, spotgoedkoop dus. Onze kamer is intussen klaar en als we op de tweede verdieping komen met de trap (er is geen lift) openen we de deur van een gigantisch grote kamer met 3 bedden, een schrijftafel en een zithoek. De zithoek is ietwat ongelukkig geplaatst want je moet over het ene bed kruipen om in de zetels te kunnen zitten. Maar we klagen niet, we hebben het al slechter gehad.

We lopen nog even naar de kerk van de 12 apostelen, de Kümbet Camii, die zoals veel kerken in deze regio later omgevormd zijn tot moskee. Freddy is verkouden en daarom willen we tot morgen wachten om naar de citadel te klimmen, het is ook al een stuk in de namiddag en 's avonds is het hier heel vroeg donker en wordt het al wat kouder. Terwijl we op de kamer zijn en Freddy een dutje doet, begint het buiten hard te regenen. De eerste regen tijdens deze vakantie, gelukkig zijn we binnen. Tijdens de bui beslis ik om morgen toch de paraplu's mee te nemen voor onze tocht naar Ani.

Kars is volgens onze reisgids een stadje waar de mensen wachten op het opengaan van de grens met Armenië dat een enorme boost zou geven aan de economie en ook een broodnodige over land route naar de Kaukasus.

's Avonds gaan we eten in het Krystal restaurant, aan het hotel de hoek om. Proper restaurant waar we net als deze middag aan de toonbank kunnen kiezen wat we willen eten. We nemen een gegrilde saté en deze wordt opgediend met de traditionele warme tomaat en groene peper. Op tafel staat een enorme mand met grote stukken brood. Terwijl we eten barst er een onweer los en de regen valt met bakken uit de hemel. Gelukkig heb ik een paraplu mee waardoor we nog ietwat droog bij het hotel arriveren.


Dag 11: dinsdag 20 september: Kars, excursie Ani

De trap in het hotel bestaat uit heel ongelijke treden en telkens heb je de indruk dat je verkeerd trapt. Degene die deze trap geconstrueerd heeft, had een ietsje teveel Efes op, denk ik. In de badkamer druipt het water naar beneden vanaf het plafond, alle muren, ook die in de kamer zijn beschimmeld. In plaats van een lift te bouwen, zouden ze beter eerst het hotel een beetje renoveren want op die manier rot het gewoon weg.

We gaan met Willem en Simmie met de taxi naar Ani. Na amper een half uur rijden komen we aan bij de leeuwenpoort. In de 10e eeuw was dit de hoofdstad van het toenmalige Armeense rijk dat zich toen tot diep in het huidige Turkije uitstrekte. Ani was een belangrijke handelspost op de zijderoute en een metropool waar honderdduizend mensen woonden. Ani is echt wel een hoogtepunt op deze reis, we wandelen door een spookstad met ruïnes en restanten van gebouwen verspreid over een heuvelachtig landschap. Alles is dor, geen groene grasvlaktes, met overal achtergebleven stenen en rotsblokken, het geeft een extra dimensie aan deze site. Voornamelijk de kerken en moskeeën zijn nog blijven staan en verder zien we de ruïnes van huizen en winkels.

De kerk van Sint Gregorius met de geweldige fresco's binnenin trekt het meest de aandacht. Van hieruit zie je de Arpacay rivier die de grens met Armenië vormt, overal verspreid rond de site zien we de wachttorens op Armeens grondgebied.

De citadel ligt op verboden gebied. Een bord in 4 talen waarschuwt ons dat we niet verder mogen. Ook de immense kathedraal springt van ver in het oog, grotendeels verwoest maar van een enorme schoonheid. Drie uur lang dwalen we over het gebied met de opgravingen en daarna brengt de taxichauffeur ons terug naar het hotel. We drinken op onze kamer onze eerste Efes van vandaag en denken met plezier terug aan het bezoek aan Ani. 

In de namiddag lopen naar de citadel, het is een hele klim naar boven maar het uitzicht over Kars en zijn omgeving is dan ook spectaculair. We bezoeken de Kümbet Camii, vroeger een kerk, nu een moskee zoals zo vele  in deze regio.

Daarnaast is de Ulu Camii en zo lopen we verder naar de Tas Küprü, een Romeinse brug met in de directe omgeving de ruïnes van een hamam. Aan de overzijde van de rivier zien we nog een aantal vervallen huizen. Ondertussen begint het weer te veranderen, deze morgen stralende zon en een wolkenloze hemel, nu heel veel wolken en de donder rommelt eerst in de verte maar komt steeds dichterbij. De eerste regendruppels vallen als naar het hotel terug lopen en stilaan veranderen die paar druppels in een hevige plensbui met een serieus onweer bovenop, ongeveer hetzelfde als de avond er voor.

's Avonds eten we in het zelfde restaurant waar we gisterenmiddag waren, als we willen bestellen komen Willem & Simmie binnen en zij gaan eveneens voor de Adana Kebab die wij bestellen.

Om 20 u gaan we in de Baris Café Pub een biertje drinken ter gelegenheid van Freddy 's verjaardag Efes hebben ze er niet, wel Tuborg & Carlsberg. Na een tijdje is er live muziek, het is een hele herrie waardoor je geen woord meer verstaat van elkaar.


Dag 12: woensdag 21 september: Kars - Doğubayazit - Van   

Mijn lichaam staat vol vlooienbeten, een aandenken aan het vieze en schimmelrijke hotel Güngören in Kars.

We volgen de meest oostelijk route langs de grens met Armenië en zien het landschap veranderen. Waar we eerst het uitgestrekte dorre en overwegend vlakke landschap zien, verandert dit in een woest bergachtig en kleurrijk landschap.

Eerst is het bewolkt, later verschijnt de zon en onze hoop om Mount Ararat (Ağri Daği in het Turks), de hoogste berg van Turkije met een hoogte van 5137m te zien, wordt groter.

Op de top ligt eeuwige sneeuw en volgens de legende zou daar de Ark van Noa gestrand zijn.

Wanneer we in de omgeving van de berg komen, schijnt de zon maar de berg is volledig in de wolken gehuld. We bezoeken het Ishak Paşa paleis, het laatst gebouwde paleis in het Ottomaanse rijk waarvan de architectuur uit verschillende bouwstijlen bestaat. In die tijd had het paleis 300 kamers. Nu valt het bitter tegen, ze zijn het paleis aan het renoveren en daardoor is het grootste deel niet te bezichtigen. Hetgeen wel te zien is, vinden we niet echt speciaal.

Rondom het paleis staan ruïnes van oud Beyazit dat dateert van ongeveer 800 vóór christus. Het nieuwe en moderne Doğubayazit ligt beneden aan de voet van de heuvels. In het dorpje hebben we tijd voor een lunch en een korte bezichtiging. We eten een Lahmacun, een Turkse pizza en lopen wat rond in de straat met ontelbare winkels.

Bij het verder zetten van de rit richting Van blijft het landschap ons fascineren met vlaktes, bergen en kleine dorpjes.

We maken nog een stop aan de watervallen van Muradiye ( Muradiye Selalesi) die zich over een breedte van tientallen meters naar beneden storten. Eerst wandelen we over de duivelsbrug, een wiebelende hangbrug.

We volgen een hele tijd de oevers van het Van meer, het grootste meer van Turkije waarvan een legende zegt dat er een draak huist in dit meer en rond 18u30 bereiken wede stad Van. De stad is groot en druk en het duurt een hele tijd eer we aan het hotel Şahir arriveren, op het eerste gezicht een mooi hotel. We kunnen ons niet oriënteren omdat het hotel niet in de Lonely Planet staat en dus lopen we het eerste beste restaurant binnen, dat is restaurant Aise, met traditioneel Van eten. We verstaan geen jota van de kaart hoewel we nu toch al een paar woorden Turks kennen. De eigenaar haalt zijn draagbare computer, zet die op tafel, gaat naar de website van het restaurant en laat ons kiezen uit de afbeeldingen van het eten dat zij serveren.

Het wordt Tavuklu Yoğurt Çorba (kippensoep) nadien Aise Tava Pilav (kippenblokjes met rijst) en het is de beste maaltijd die we hier in Turkije al gegeten hebben.


Dag 13: donderdag 22 september: Van, excursie Akdamar

We maken een groepsexcursie met de boot naar Akdamar, een verlaten eilandje in het Van meer.

Terwijl we wachten op de bus zien we aan de overkant van de straat een soort carwash, een man maakt met een hogedrukreiniger de wagen schoon maar het frappante eraan is dat hij ook de deuren van de wagen opent en de binnenranden van het portier schoonmaakt met de hogedrukreiniger. Het interieur van de wagen is natuurlijk kletsnat maar dat is bijzaak, de wagen is schoon.

Als we de stad uitrijden, zien we aan het plein een waterkanon staan, de politie is dus wel alert na de bomaanslag in Ankara. De stad Van heeft in de buitenwijken veel industriegebied en de resultaten daarvan zien we wel, in de stad is veel welvaart met mooie winkels en alles erop en eraan.

Mensen hebben werk en kunnen dus ook geld uitgeven. Moderne flatgebouwen worden opgetrokken in de buitenwijken van de stad.

Vanaf restaurant Camping Play Seyahat is het een half uurtje varen naar Akdamar waarvan de belangrijkste bezienswaardigheid de Armeense kerk van het heilige kruis uit de 10e eeuw is. Het is een prachtig kerkje met mooie reliëfs op de buitenwanden.

Binnenin de kerk zijn nog een paar mooi bewaard gebleven fresco's te bewonderen. Terug aan wal lunchen we in het restaurant gelegen aan de boorden van het meer, een geweldige lokanta, een mooie stralende hemel en veel zon. Ze hebben hier ook bier want dit is een zeldzaamheid in de rest van de streek. Er loopt een witte kat met twee verschillende ogen, een blauw en een groen. Dit is de enige plaats ter wereld waar je die katten kunt zien. Het arme dier wist natuurlijk niet waar hij /zij het had want we stonden met 14 personen rond hem/ haar om toch maar dé meest geslaagde  foto te maken van de ogen.

Daarna rijden we naar de burcht van de stad Van, waar het een hele klim is naar boven. We hebben er wel een fantastisch uitzicht over de stad en een deel van het meer.

Wij zijn bij de eersten beneden en daar krijgen we een wel erg eigenaardige vraag vanwege de reisbegeleider, of we eigenlijk wel naar Diyarbakir willen. Natuurlijk willen we naar daar, het staat ook in de reisbeschrijving dus wanneer we geen negatief reisadvies krijgen van Koning Aap kan daar ook niet van afgeweken worden. We hebben de indruk dat hij er zelf niet heen wil maar dat is dan niet ons probleem. Wij hebben de Belgische nationaliteit, niet de Turkse en we zien wel hoe het zal zijn in het Koerdische gedeelte van Turkije.

Als we aankomen in het hotel gaan we naar de slijterij. Bram staat voor ons en het is duidelijk dat ze hem willen oplichten met het totale bedrag wat hij moet betalen. Achter de kassa staan een vrouw en een jongen (haar zoon?) en de prijs gaat altijd maar omhoog. Bram en Toni worden het zat en betalen toch de gevraagde prijs. Ik wil 2 Efes biertjes en 2 flessen water en ik hoor de vrouw "okoez" zeggen. Ik weet dat dit negen is want vóór vertrek heb ik wat Turkse woorden geleerd en ook leren tellen in het Turks. De jongen maakt er algauw "on beş" van (dit is 15). Ik kan niet voldoende Turks om te zeggen dat hij teveel vraagt en ik verlaat de winkel zonder iets te kopen. We lopen de winkel ernaast binnen en betalen de exacte prijs voor 2 flessen water (namelijk 1 lira per stuk), lopen het hotel binnen en drinken op de kamer een raki.

Daarna gaan we naar een internet café  om een mail te sturen naar het thuisfront, drie kwartier internet en elk een thee kost hier een halve lira (dit is 20 eurocent).

We kijken terug binnen in de slijterij van daareven en nu zit er man aan de kassa. Freddy gaat binnen en betaald voor 2 flessen Efes  de exacte prijs. 's Avonds gaan we met Willem en Simmie eten bij Aise, de menu is veranderd, hetgeen we gisteren aten, staat nu niet meer op de menukaart. We eten wel hetzelfde kippensoepje met yoghurt en als hoofdmaaltijd kiezen we voor een lamstoofpot.

Er komen allerlei schoteltjes met pasta, bonen, gemengde salade en een druivenblad met rijst.

Naderhand volgt de thee, samen goed voor 43 TL. In de hotelbar drinken we nog een biertje en dan gaan we algauw naar de kamer. Het is algauw 22u eer we in ons bed liggen.


Dag 14: vrijdag 23 september: Van - Diyarbakir

We volgen vandaag de zuidzijde van het meer tot in Tatvan, een route die toch wel een dikke 3u in beslag neemt en we zijn verbaasd over de omvang van het meer. In Tatvan rijden we naar beneden want Van ligt op 1727m hoogte en we moeten naar 660m, de hoogte van de stad Diyarbakir. Het landschap is niet echt mooi te noemen. In de zomer zie je hier oneindige graanvelden maar de oogst is al voorbij en het enige dat rest zijn zwartgeblakerde velden zover de horizon reikt.

We lunchen in een klein dorpje, krijgen een bord met rijst, noten, vlees en frieten en met elk een cola erbij kost ons dat welgeteld 10 lira, spotgoedkoop. In het dorp is verder niet veel te zien en na een uurtje rijden we verder.

We komen in het stroomgebied van de Tigris, hier is het in tegenstelling tot Syrië, een klein riviertje vanwege de dammen die er stroomopwaarts gebouwd zijn.

Rond 16u30 komen we aan in de stad Diyarbakir. We zien terug het waterkanon en passeren een gigantisch groot domein van het leger. Oorspronkelijk zouden we in het Güler hotel logeren maar dat is naderhand  veranderd, het wordt nu het Balkan hotel, met piepkleine kamers en badkamer. Er is een ijskast maar er is wel maar één stekkeraansluiting voorzien dus we moeten kiezen tussen ofwel ijskast ofwel TV. We geven de voorkeur aan de ijskast, tv hoeft niet zo nodig als je op reis bent.

We lopen gauw naar de slijterij en kopen Efes en water en genieten van een lekker biertje op de kamer. Volgens de brochure van het hotel is er een café bar en een dakterras. Het dakterras is verlaten en staat vol troep, de bar dateert van lang geleden.... 's Avonds gaan we met Willem & Simmie eten, aan de overkant van het hotel zien we een grote reclame van Romada restaurant & Yakamoz restaurant, met een reclamebord van Efes. Een man loodst ons de trap op, we lopen over een verlaten dakterras waar wel paraplu's van Efes staan, weer een trap op en we lopen een grote zaal binnen met gedekte tafels. Het lijkt meer op een dancing dan op een restaurant. We zijn verwonderd over de omgeving maar gaan toch zitten en binnen de kortste keren hebben we 4 Efes voor ons staan en een schaaltje met noten. Aan een andere tafel zit een meisje met kort rokje, hevig opgemaakt en er loopt er ook nog zo eentje rond.

We vinden het algauw meer dan vreemd en vragen naar de menukaart want tenslotte staan er borden en bestek op tafel. Ze komen met de kaart maar het is de rekening, maar liefst 50TL voor 4 Efes. Al met al zijn we dus in een hoerenkast terecht gekomen. We zijn dus heel naïef geweest maar wie verwacht dit nu hier in Oost-Turkije?

We lopen al lachend de straat weer op, een verdoken hoerentent, de borden en het bestek van het zogenaamde restaurant staan er gewoon voor de show. Dit hebben we nog op geen enkele reis meegemaakt.

We lopen nog een restaurant in maar daar kunnen niet terecht wegens privé, zeggen ze. We beginnen eraan te twijfelen of we nog wel aan eten zullen geraken deze avond maar uiteindelijk zien we een lokanta die er schoon en hygiënisch uitziet en daar kunnen we een saç kavurna eten. We zitten aan tafeltje buiten en het eten is erg lekker met een groentesoepje vooraf.

Op de kamer drinken we nog een biertje en dat zal het zijn voor deze dag. Weer wordt het 22u eer we in bed belanden wat laat is voor onze normen.


Dag 15: zaterdag 24 september: Diyarbakir, vrije dag

We slapen uit tot 8u en na het ontbijt lopen we de stad in. Diyarbakir wordt beschouwd als de "officieuze"  hoofdstad van Turks Koerdistan. Het is dan ook een hoofdzakelijk Koerdische stad en heeft een eigen en zeer speciale sfeer.

Sommige Koerden zijn vriendelijk maar anderen zijn dan weer vijandig ingesteld. Kinderen zijn ronduit zeer vervelend, vragen alsmaar om geld, komen in groepjes naar je toe en hangen rondom je. We hebben niet de indruk dat je hier als toerist heel welkom bent en we voelen ons dan ook helemaal niet veilig. We halen de camera enkel uit de tas als we een foto willen maken.

De Ulu Camii, de oude moskee, is slechts voor een klein gedeelte te bezoeken want er zijn restauratiewerken aan de gang. Het zou één van de oudste moskeeën zijn in Anatolië en gelijkenissen vertonen met de grote  moskee in Damascus. Dat kunnen we door de werken die aan de gang zijn niet beoordelen en dus lopen we naar het bazaar. Het is een bazaar zoals in het Midden Oosten, overdekte nauwe straatjes met allerlei koopwaar. Als we iets kopen, is het niet mogelijk om af te dingen, de prijs die men noemt is vast, het is te nemen of te laten.

We lopen de straat over naar de Hassan Pasja Hani, een voormalige karavanserai die mooi gerestaureerd is, er zijn nu souvenirwinkels en theehuisjes. De oudere mannen van Diyarbakir dragen nog een wijde pofbroek, een colbert en soms een hoofddoek. Overal in de straat zien we schoenenpoetsers.

We lopen richting Mardin Gate en gaan een mixed grill eten in Otel Büyük Kervanseray, een gerestaureerde karavanserai uit de 16e eeuw en omgebouwd tot hotel. Er is een mooie binnenplaats waar je rustig kan zitten en ze hebben een licentie voor alcoholverkoop. Bij Keçi Burcu kunnen we naar beneden lopen en de gewelven zien van de stadsmuur. Een eindje verder klimmen we de trappen op en lopen een eind over de 6 km lange stadsmuur uit basaltsteen.

Het is heel warm en we gaan op onze kamer een biertje drinken want je vindt hier nergens gelegenheid om rustig en relax te genieten van een terrasje waar alcohol geschonken wordt (buiten de hoerentent waar we gisteren waren uiteraard). Daarna lopen we terug naar de bazaar, onze dagrugzak is stuk en we laten hem daar maken, de man naait de kapotte riem er terug aan en verstevigt de andere riem met een tweede stiksel, kostprijs 4 TL, daar kunnen we geen nieuwe voor kopen.

We zitten nog wat op een bankje op het plein, zien een paar andere leden van de groep die ook niet meer goed weten wat gedaan, lopen weer verder en gaan uiteindelijk terug naar het hotel want we vinden het gedrag van kinderen en sommige jongeren behoorlijk irritant. Omdat we 's middags zoveel gegeten hebben en geen van beide nu echt honger heeft, beslissen we om niet meer te gaan eten. We genieten nog na van de dag en drinken een raki voor het naar bed gaan. 

De kamers in het hotel liggen op elke verdieping rond een ruime binnenplaats waar ook een tafel en stoelen staan en de Turken die in het hotel verblijven zitten niet in hun kamer maar aan de tafel op de verdieping. Ze maken er een hele herrie en rotzooi van. Het wordt pas stiller nadat Freddy de deur van onze kamer openzwaait en in zijn gezapig Vlaams zegt dat er ook nog eens mag geslapen worden.


Dag 16: zondag 25 september: Diyarbakir -  Mardin

Na een kleine 2u rijden bereiken we Mardin, een oud stadje gelegen op een berg en we zien de geelkleurige zandstenen huizen al van ver. Er zijn ontelbare minaretten te zien.

Eerst rijden we door oneindige olijfbomengaarden naar het Saffraanklooster (Deyrul Zafaran) een Syrisch Orthodox klooster). Het klooster is beroemd en wordt door vele toeristen bezocht maar wij vinden het niet echt speciaal. Het wordt ook commercieel opgevat, er zijn 2 souvenirwinkels en een café met terras.

Daarna rijden we naar Hotel Billen, gelegen in de nieuwere deel van Mardin. De oude stad ligt ongeveer 2 km van het hotel.

Het is 12u en de kamers zijn nog niet klaar. We willen dus eerst eten op het buitenterras in het hotel. De bediening is klungelig, ze hebben maar één menukaart en daarvan hebben ze al meer dan de helft niet en alles duurt eindeloos. We nemen dus maar een dolmus naar de oude stad (5Tl voor 4 personen, wij met Willem en Simmie) en gaan daar eten in een kleine lokanta, we krijgen een kippenbil met rijst, brood, groenten en een paar frieten. De frieten zijn, zoals overal hier, koud en dat smaakt helemaal niet lekker.

We lopen de hoofdstraat af, de Cumhuriyet Caddesi en bezoeken het postkantoor dat ondergebracht is in een 17e eeuwse karavanserai . Bij restaurant Antik Sur, één van de zeldzame restaurants in dit gebied waar ze alcohol serveren, gaan we iets drinken. Het is eveneens gehuisvest in een oude gerenoveerde karavanserai hetgeen het authentieke en toch lokale sfeer geeft.

Voor de Sultan Isa (Zinciriye) Medresesi moeten we een hoge trap op. Het gebouw dateert van 1385, heeft een sfeervolle binnenplaats maar ook daar hebben ze terrasjes ingericht. Ja, de handel moet draaien. Van boven op het dak hebben we een spectaculair uitzicht over de verre omgeving.

Na een bezoek aan de slijterij nemen we een dolmus terug naar het hotel. We hebben een reusachtig grote kamer met een groot en een klein bed, de badkamer daarentegen heeft aan ruimte ingeboet, als je voor de wastafel en de spiegel wil staan , sta je met je voeten in de douchecabine.

's Avonds hebben we geen zin om nog naar de oude stad te gaan en dus blijven we in het hotel eten. Er is fixed menu dat bestaat uit een lamstoofpot, rijst, salade en brood. Het is lekker en gemakkelijk, we praten nog wat na en zoeken daarna onze kamer op.


Dag 17: maandag 26 september: Mardin - Sanliurfa

We vertrekken om 9u en we schieten goed op, het is een erg goede weg. We rijden door een vlak, heel uitgestrekt gebied waar je ook kilometers ver kan kijken en zien heel uitgestrekte katoenvelden en maïsvelden. Op de katoenvelden zijn de katoenplukkers druk aan het werk, grote balen met de pas geplukte katoen staan klaar voor transport.

We maken een stop in een klein dorpje, aangezien de chauffeur een kleine boiler heeft achter in de bus kan hij ook koffie maken met staafjes Nescafé en dus kunnen we zelfs in de middle of nowhere genieten van een lekker kopje troost.

Er lopen een paar vrouwen in het dorpje. Normaal gezien zouden zij aan het werk zijn op de katoenvelden om katoen te plukken maar gisteren heeft het geregend in de streek en dus kan de katoen momenteel niet geplukt worden.

In deze streek dragen de vrouwen een helgekleurde paarse hoofddoek met glinstertjes. Oudere vrouwen hebben ook kleine zwartgekleurde tatoeages in het aangezicht.

Rond 12u30 komen we in Sanliurfa aan, het is blijkbaar toch een grote stad, 650.000 inwoners en druk verkeer. We logeren in het Bakay Hotel, propere kamers, kleine badkamer.

De rest van de groep doet de excursie naar Harran, maar wij lopen met Willem en Simmie de stad in. In Guesthouse Aslan Konuk Evi vragen we naar Özcan Aslan, een lokale leraar die goed Engels spreekt en excursies organiseert naar Harran en andere plaatsen. Deze info halen we uit de Lonely Planet, de reizigers-Bijbel. De man in het guesthouse spreekt geen woord Engels maar begrijpt toch dat we willen praten met Özcan. Terwijl we een Efes drinken, belt de man Özcan op, geeft de telefoon aan ons door en algauw is alles geregeld. Hij heeft nog meer mensen voor Harran, hij komt ons morgen om 9u ophalen aan ons hotel en het kost 30 TL.

Dit vind ik nu pas reizen, niet gewoon alles meedoen met de groep en overal achter de reisbegeleider aanlopen, neen, het is zoveel aangenamer en geeft meer voldoening als je ook zelf iets gaat regelen. Dat is overal goed te doen, was het niet gelukt via dat kanaal dan gingen we gewoon met de dolmus wat wel goedkoper is maar soms complexer.

In deze stad bezoeken we de Kadioğlu Camii en de Kutbeddin Camii waarna we gaan eten in Pinarbaşi Konaği, een hotel restaurant met een mooie binnenkoer en we eten op de eerste verdieping op het terras. Lekker eten (adana kebab) en toch weer anders dan vorige keren. In de verte rommelt de donder en we hopen dat het niet gaat regenen. Daarna lopen we zuidwaarts en bezoeken de Ulu Camii.

In deze stad zien we ook de mannen met wijde pofbroeken en sommigen dragen ook de paarse sjaals op hun hoofd, wel zonder de glittertjes van de sjaals die de vrouwen dragen.

We lopen naar de historische zone waar vele belangrijke bezienswaardigheden zich bevinden, de Gölbasi. Het is een soort park met theetuinen, zitbanken, immense palmbomen en daar bezoeken we de Rizvaniye Camii met de als heilig beschouwde visvijver. Er zwemmen ontelbare karpers in de vijver, er wordt visvoer verkocht om de vissen te voederen maar diegene die een karper zou vangen en opeten, diegene zou blind worden volgens de legende. Het begint te regenen maar gelukkig is het maar een kleine bui en algauw is het weer droog.

Aan de andere kant van het park vinden we de geboortegrot van Abraham. Volgens de bijbel klopt het niet maar dat zal men hier in Sanliurfa een zorg wezen. Er is een ingang voor vrouwen en voor mannen, Simmie en ik lopen natuurlijk onze mannen achterna maar worden algauw terecht gewezen. We moeten eerst een vieze, stinkende djellaba aan en kunnen de grot in. Een vrouw zegt iets tegen ons maar we begrijpen er geen jota van. Vrouwen zitten te bidden, er is een kraan met het heilige water van Abraham maar we houden het algauw voor bekeken.  Het mag dan een plaats van gebed en pelgrims zijn, mijzelf zegt het niets en ik trek de stinkende djellaba uit en loop naar buiten.

Op hetzelfde binnenplein bevindt zich de Merlid-i Halil Camii waar we binnenlopen en waar we sprakeloos staren naar het magnifieke interieur van de moskee, met prachtige mozaïeken en het is één van de mooiste moskeeën die we al gezien hebben.

We lopen terug richting hotel, de bazaar voorbij (deze gaan we morgennamiddag bekijken) en kijken om ons heen op zoek naar een slijterij. We zien winkels, lokanta's en kebab huizen maar geen enkele drankenwinkel. Ook al is Abraham hier zogezegd geboren en staat hier de ene Camii naast de andere, ik kan niet geloven dat hier geen alcohol gedronken wordt!

In ons Turks woordenboekje staat de vertaling van slijterij en we vragen het aan een man die een gebakwinkel heeft. Hij zegt algauw" bira" en dan loopt er een mannetje met ons mee en hij brengt ons naar een klein straatje waar een aantal kleine bars zijn waar ze bier verkopen, we kunnen er op een terrasje zitten (allemaal goed verborgen want bier drinken is "not done").

We drinken er een biertje van de tap maar als we vragen of we ook flesjes kunnen meenemen, dan kan dit niet. Ze zijn wel heel vriendelijk, er loopt een mannetje met ons mee en toont ons waar de slijterij is, ook goed verborgen in een achteraf straatje. Wanneer we het hotel binnen lopen met onze grijze plastiek zakjes met bier en raki krijgen we de vraag van een groepslid waar wij in godsnaam die drank gekocht hebben. We leggen het even uit en de man gaat op pad. Volgens mij zijn die Koerden blij dat er een buslading Nederlanders (en een paar Belgen) landen want de slijterij draaien dan goede zaken.

Sanliurfa is een grote stad maar toch een stuk aangenamer dan Diyarbakir, de bevolking is ook vriendelijker.


Dag 18: Dinsdag 27 september: Sanliurfa - vrije dag

Om 9u komt een taxi ons ophalen aan het hotel voor onze trip naar Harran. Harran is bekend om zijn Trulli huizen, een soort bijenkorfachtige huizen van aangestampte klei. Het dorpje ligt 16 km van de Syrische grens. Op onze Syrië reis in 2007 hebben we deze huizen ook al gezien.

We lopen eerst naar de ruines van de Ulu Camii waarvan men zegt dat deze de oudste moskee in Anatolië is. Freddy maakt er een val door op een losse steen te stappen die daarop kantelt maar gelukkig niets ergs aan de hand. Buiten het dorpje vinden we de restanten van de citadel en weer geeft deze ruïne een mooie aanblik en een mooi zicht op de omgeving. In het dorpje zelf staan een aantal van die bijenkorfhuisjes en we dwalen wat rond, de kinderen zijn vrij irritant en vragen steeds om een foto van hen te maken en ook om geld.

We passen terug hetzelfde trucje toe, we steken ons hand uit en zeggen "yes, give me money". Dan bekijken ze je onzeker en weten niet hoe te reageren. Ik moet zeggen, het is een efficiënt middel om van het gebedel af te raken.

Op de terugweg vragen we aan de taxichauffeur om te stoppen bij een katoenplantage voor het maken van een foto van de gewassen.

Aan het einde van de rit vragen we de taxichauffeur om te stoppen aan de moskee met heilige visvijver, blijkbaar weet hij dat niet zijn en hij moet het tweemaal vragen. We zien op zeker moment het begin van de bazaar en dus laten we ons daar droppen.

We lopen de bazaar in, een wirwar van nauwe steegjes. We bekijken een aantal zaken maar nergens in deze streek kan je afdingen, het is vaste prijs. Alhoewel ze daar volgens ons alle kanten mee uitkunnen, niets is geprijsd dus als je het vraagt, kunnen ze eender welke prijs verzinnen. Eén verkoper zegt zelfs dat hij geen korting geeft aan toeristen dus denken wij dat de plaatselijke bevolking heel wat minder betaalt dan wij.

Op zeker moment zijn we verdwaald en weten we niet meer welke kant we uit moeten om bij de citadel te komen. We vragen het een paar keer en een meisje loopt met ons mee om ons de weg te wijzen. Het is een heel steile klim naar de ingang van de citadel en van helemaal bovenop waar 2 pilaren staan en waar we een schitterend uitzicht hebben met de pilaren en de immens grote Turkse vlag op de voorgrond levert dat prachtige foto's op. We dalen af door de tunnel uitgehouwen in de rotsen. Er komt geen einde aan de hoge ongelijke trappen maar uiteindelijk belanden we weer in het park, waar we een (ja, hoe kan het anders) een kebab gaan eten in restaurant Ayn-Zelika. We kunnen er op een buitenterras zitten in de schaduw, gezellig, ver weg van alle drukte en stof van de stad.

Langs de straatjes van de bazaar zakken we af richting hotel waar we voorbij lopen naar het bierstraatje. Na twee Efes gaan we naar een internet café en daarna maken we in het hotel gebruik van een welverdiende douche. We zijn bezweet en hangen vol stof van het mulle zand in Harran.

's Avonds gaan we eten in een restaurant dichtbij het hotel waar we een Turkse pizza eten met vlees en kaas erop.


Dag 19 woensdag 28 september: Sanliurfa - Atatürk stuwmeer - Katha

We vertrekken om half 8, het landschap is niet meer zo mooi en spectaculair als de voorbije dagen en we staren ietwat verveeld uit het raam.

We bezoeken de Atatürk dam, een immense dam die een deel van het land van elektriciteit en water voorziet. Van op het platform hebben we een mooi uitzicht over de dam en de omgeving.

Daarna is het nog een 40 km rijden naar Katha waar we rond 11u aankomen in hotel Nemrut.

We hebben geen zin om mee te gaan met de groepsexcursie voor Nemrut Dagi die pas om 14u vertrekt. Dus regelen we een taxi bij de hotelreceptie voor 4 personen. De man aan de balie spreekt verbazend goed Engels en we regelen het dat we om 12 u kunnen vertrekken, prijs 160 TL. Op het afgesproken uur staan we klaar voor vertrek en het blijkt een minibusje te zijn in plaats van een taxi, plaats zat voor ons vier.

We rijden eerst naar Karakus Tümülüs waar we 3 kolommen zien rond een heuveltop. De kolommen met een arend, een leeuw en een derde die meer verwoest is, zijn mooi en we hebben er een weids uitzicht op een meer dan fotogeniek landschap.

De volgende stop is de Cendere brug, een Romeinse brug uit de 2e eeuw vóór Christus. Oorspronkelijk waren er 4 kolommen waarvan nu nog 3 zijn overgebleven. Over deze brug mag geen verkeer meer, de chauffeur zet ons af voor de brug waar we kunnen over wandelen. Terwijl we dat doen, rijdt hij rond, even verder over een geheel nieuwe brug en pikt ons weer op aan de andere kant.

We bezoeken ook Eski Kale (Arsameia) met verschillende mooie stèles waarvoor we wel een eindje moeten klimmen. Het is echter de moeite waard.

Daarna volgt het pareltje op de kroon, de Summit. We lopen omhoog naar het terras op het oosten gericht en ik moet toegeven, het is werkelijk een heel steile klim. Er staat aangegeven dat het ongeveer 20 minuten lopen is, maar wij doen er langer over, mede omdat we ook naar het fantastische landschap kijken en foto's maken. Boven zien we een aantal levensgrote beelden waarvan het hoofd naar beneden gevallen is. Vroeger lagen ze los in het landschap maar nu zijn ze mooi rechtop op een rijtje gezet. Daaromheen is een ketting gespannen, niemand kan dus nog aan de beelden komen.

Een vrouw vertelt ons dat de beelden teveel onderhevig zijn aan erosie, weer en wind en dat men er aan denkt om ze onder te brengen in een museum. Er is daarover wel een hele discussie aan de gang want dit zal nefast zijn voor het verdere toerisme in deze streek.

Het is 5 minuten lopen naar het terras met uitzicht op het westen. De beelden die daar staan zijn mooier, een beetje kris kras door elkaar, niet zo netjes op een rij geplaatst. De hoofden zijn mooi belicht door het zonlicht en dat geeft weer een andere dimensie. Er zijn bijna geen mensen en we kunnen naar hartenlust rond lopen en fotograferen. Dit levert ons met zon overgoten en fantastische foto's op, je kan er maar beter niet te laat aankomen.

Op een later tijdstip van de dag zal dit wel anders zijn want op het moment dat wij met ons busje naar beneden rijden, komen er ons hele horden busjes tegemoet die naar boven rijden voor de zonsondergang, Wij hebben die zonsondergang bewust vermeden omdat de meeste toch niet mooi zijn door de lage bewolking, daar hebben we al genoeg ervaring mee.

Rond 18u zijn we terug bij het hotel, drinken daar een biertje, gaan daarna naar de ATM want het geld raakt op, gaan douchen en om 20u eten we met Willem en Simmie in het hotel, een soepje, kippenbil, rijst, salade en koude frieten (zoals gewoonte) en daarna nog wat fruit. Met biertje erbij kost het 50 TL voor 2 personen.


Dag 20: donderdag 29 september: Katha - Cappadocië 

We vertrekken terug om half 8 voor een heel lange reisdag richting Göreme. In het programma staat een 8u durende rit (zonder stops) vermeld maar uiteindelijk zitten we meer dan 9 uur daadwerkelijk in de bus. Met 3 korte koffiestops en een lunchpauze van een uur waarbij we Freddy's uurwerk laten repareren voor een habbekrats komen we uiteindelijk pas om 19u aan in het Anatolian Cave Pension. Een lange dag!

Bij aankomst gaan we nog iets eten in Local Restaurant, hier in Cappadocië wordt het 's avonds toch al wat fris deze tijd van het jaar.


Dag 21: vrijdag 30 september: Cappadocië - vrije dag

We slapen tot 8u, gaan ontbijten en het blijkt dat Willem vandaag jarig is. We bekijken de foto's en filmpjes van de ballonvaart die zij deze morgen heel vroeg gedaan hebben. Deze zijn subliem en misschien hadden we dat ook moeten doen? Volgens hen waren er zeker ongeveer 80 ballons in de lucht. Het is dan ook een heel toeristisch gebied. Daarna gaan we met Willem en Simmie op pad.

We lopen naar de El Nazar Kilise, een kerkje uitgehouwen in een bijzondere rotsformatie, erg fotogeniek. We betalen 8 TL om het kerkje binnen te bezichtigen en zien daar een paar fresco's, niet echt goed bewaard maar toch mooi. We mogen van de bewaker elk één foto maken. Dus we kijken goed uit om toch een goede foto te hebben.

Daarna lopen we naar het open air museum, één van de World Heritage Sites van Turkije. Het is een zone met rotsformaties en een paar kerkjes. In elk kerkje zien we fresco's en muurtekeningen. Nergens mogen we een foto maken binnen in een kerkje maar dan kennen ze ons nog niet goed, dus we doen het wel.

Hele groepen toeristen lopen achter een gids aan en krijgen een ellenlange uitleg over iedere fresco. Oh, wat is het toch heerlijk om gewoon op eigen houtje rond te wandelen en zelf te bepalen hoeveel tijd je spendeert aan elke fresco of kerkje.

Voor de Karanlik Kilise (Dark Church) moeten we weer 8 TL bijbetalen. Volgens de Lonely Planet en ook volgens Willem die al info zocht op internet, is het de moeite waard. Dus betalen we en het is inderdaad één van de mooiste van het hele gebied.

We gaan nog naar de Tokali Kilise weer een kerkje met mooie fresco's en ook tombes.

Er is uiteraard nog een klein paadje met souvenirwinkels (hoe kan het ook anders?) en restaurants. We gaan een biertje drinken op Willems verjaardag, kopen een boek van Göreme met alle kerkjes en fresco's ( ja ja in het Nederlands ) en lopen weer naar het pad voor de El Nazar Kilise waar een wegwijzer staat naar Zemi Valley.

Volgens de Lonely Planet is Zemi Valley hetzelfde als Love Valley waar rotsformaties staan met een bijzondere vorm die aan fallussen doen denken. We volgen eerst gewoon de weg maar na een tijdje komen we andere toeristen tegen. We vragen of we wel de goede weg hebben naar Love Valley, zij zeggen dat ze niets gezien hebben, enkel een kreek en wat rotsen dus keren we op onze stappen terug.

Ik loop al de hele tijd te denken dat ik in het begin een klein paadje gezien heb aan de rechterkant van de weg en wanneer we daar komen volgen we dat, en ja, inderdaad, het is het pad naar Love Valley.

We hebben gezocht naar plannetjes van de valleien in dit gebied maar hebben deze niet gevonden en we hebben de indruk dat ze het gewoon niet willen dat iedereen het op zichzelf kan vinden. Op die manier hebben de organisaties en de gidsen minder werk want nu weet niemand precies waar de weg naar de valleien zijn. Love Valley...., er zijn gewoonweg geen woorden genoeg voor, het is subliem. We lopen tussen de formaties door, magnifiek is het. We nemen onze tijd voor het maken van foto's.

We lopen langzaam terug naar het dorp en gaan een biertje drinken met Willem en Simmie en vragen de uitbater of we twee glazen van Efes kunnen kopen. Dit is geen probleem, we betalen 5 TL voor de twee, spotgoedkoop. Van op het terras zien we de grote toeristenbussen op en af rijden, het is wel druk hier in Cappadocië.

We lopen nog een aantal souvenirwinkels langs maar kunnen niet echt mooie dingen ontdekken die we willen meenemen. Later volgt het herpakken van de koffers voor de terugreis wat toch altijd weer een hele klus blijft.

's Avonds eten we met Willem & Simmie (een afscheidsavond is er niet). Ik eet een Testi, een gerecht in een kleipotje, dat wordt in een oven gebakken en als het klaar is, wordt het aan tafel stuk geslagen met een hamertje. Het is een gerecht van de streek en erg lekker.


Dag 22: zaterdag 1 oktober: Göreme - Ankara - Amsterdam

Vandaag rijden we van Göreme terug naar Ankara waar we het vliegtuig nemen naar Amsterdam met een tussenstop in München.

Einde van een mooie reis met meer hoogte punten dan we hadden verwacht. Groepsreizen verlopen niet altijd zoals je verwacht maar we hebben, samen met nog een paar leden van de groep, er toch het beste van gemaakt.